DHMİ Genel Müdürlüğüne bağlı işyerlerindeki işyeri ziyaretlerimiz ve 8/3 Genel Meclis toplantımızda iletilen işyeri sorunları 16 Şubat 2018 tarihinde DHMİ Genel Müdürü Sayın Funda OCAK ile yapılan toplantıda kendisine iletilmiş ve ayrıca sorunlar dosya halinde sunulmuştur.
Toplantıya sendikamız adına Genel Başkan Hasan BEKTAŞ, Genel Mali Sekreter Ercan EREZ, Genel Eğitim ve Örgütlenme Sekreteri Ali HERGÜL, Havacılık şubemiz Basın ve Yayın Sekreteri Ali Yücel ÖZDEN katılmıştır.
Görüşme genelinde olumlu geçmiştir. İletilen sorunların çözüme kavuşması yönünde takipçi olacağımızı, Genel Müdür Sayın Funda OCAK’ta iletilen sorunlar ile ilgili kurum bünyesinde ve imkanlar dahilinde çözüme kavuşturacaklarını bildirmişlerdir.
Raporumuzda iletilen sorunlar aşağıdadır.
1.Bilindiği üzere Havalimanlarımızdan şehir merkezine yolcu taşımacılığı HAVAŞ tarafından yapılırken; yerel yönetimlerin kararı ile farklı taşıma alternatifleri oluşmuştur. Bu noktada HAVAŞ tarafından verilen hizmette personelin ücretsiz faydalanması sağlanmış olmakla beraber diğer firmalar ile herhangi bir protokol imzalanmadığından HAVAŞ’ın hizmet vermediği Havalimanlarında mağduriyet oluşmaktadır. Söz konusu mağduriyetin ortadan kaldırılmasını,
DHMİ olarak HAVAŞ dışındaki havalimanı yolcu taşımalarında imzalanan sözleşmelerde kendilerinin taraf olmadıkları dolayısıyla belediye ve diğer yolcu taşıyıcıları ile bu tür bir imkan sağlama olanaklarının olmadığı bilgisi verildi.
2.Yer Değiştirmeye İlişkin Usul ve Esaslar Yönergesinde 11.Maddede “Tayin yapılmak üzere ilana çıkılan yerde aynı unvanda görev yapan personel başka bir yere tayin talebinde bulunamayacaktır. “ ibaresi bulunmaktadır. Bu maddeye istinaden tüm Havalimanlarının aynı kadro için ihtiyaç bildirmesi durumunda hiçbir personel yer değiştirme yapamayacaktır. İhtiyaç olan Havalimanından nakil giden ve nakil gelen personel sayısının aynı olması sağlanarak bu maddenin daha işlevsel olması sağlanabilir. Ayrıca; puanlamanın yönetmelik çıktıktan sonra başlatılması.
Nakil yönetmenliğinin henüz yeni olduğu ve zaman içinde iyileştirmek için gerekli değişikliklerin yapılacağı bilgisi verildi.
3.Yer Değiştirmeye İlişkin Usul ve Esaslar Yönergesinde eş durumu ve sağlık şartları ile yer değiştirmelerin daha nesnel kriterler ile belirlenmesine ihtiyaç vardır. Daha belirgin kriterler ile muhtemel mağduriyetlerin oluşmasının önüne geçilecektir.
Bu durumdaki taleplere mevcut yasal hükümlülükler çerçevesinde işlem yapııdığı, sadece personel eksikliği yaşanan yerlerde gecikme yaşandığı bilgisi verildi.
4.Koruma ve Güvenlik personellerinin 50 yaşına gelmesi durumunda Apron Memuru olarak görevlendirilmeleri planlanmaktadır. Öncelikle yaş sınırının 45’e çekilmesi talebimiz olup sonrasında bu personellerin sadece Apron Memuru olarak değil eğitim durumlarına uygun kadro ve pozisyonlarda çalışması uygun olacaktır. Bu konuda Mahkemelerin vermiş olduğu sıkça örnek karar bulunmaktadır. Bu konuda bir çalışma yapılması,
Koruma ve Güvenlik çalışanlarının 50 yaşından sonra Apron memuru olarak çalıştırılma uygulamasının 45 yaş sınırına çekilmesi bu görevin yapılmasında zafiyet yaratacağı ancak zamanla bu personelin unvanda zaafiyet yaratmayacak şekilde geçiş olabileceği, bunun da bazı personelin bürolarda da verimli olmayacağı bilgisi verildi
5.Lojmanlarda gereksiz görev tahsisli personelin çok olması sıra tahsisli personelin mağduriyetine neden olmaktadır.
Görev tahsisli lojmanların kontenjanlarının incelenerek yeniden düzenlenmesi için çalışma yapılacağı bilgisi verildi
6.Nöbetli çalışan personelin hafta sonu ve gece nöbetlerinde yemek imkanı olmaması personelin mağdur olmasına neden olmaktadır. Mevcut yasalarda belirtildiği şekilde bu personele yemek veya kumanya sağlanması.
Bu konuda herhangi bir açıklama olmadı. Ancak sendika olarak takipçisi olacağız.
7.Erzincan Havalimanı Müdürünün 68185695-041.99-E798 sayı ve 02.02.2018 tarihli (EK-2) yazıda yer aldığı üzere ARFF Memurlarına APRON Memurluğu hizmeti yaptırılmaktadır. Ayrıca İzmir Adnan Menderes Havalimanında da ARFF Memurlarına görevleri olmadıkları halde ambulans şoförlüğü yaptırılmaktadır. Bu durum 15.08.2017 ile 01.02.2018 tarihleri arasında 17 kez Havalimanı dışındaki hastanelere (EK-3 listede görüleceği üzere) çıkış yapılmıştır.
İlgili havalimanlarındaki personel eksikliği nedeniyle bu durumun yaşandığı belirtilmiş ancak ısrarla bu konunun yasal olmadığı ve doğacak herhangi bir olumsuzluğun hem kurumu hem de çalışanı zor durumda bırakacağını ifade ettik. Konunun takipçisi olacağız.
8.Adana Havalimanı Başmüdürlüğünde Koruma ve Güvenlik personeli eksikliği nedeniyle pek çok noktada nöbetler tek kişiyle sağlanmaktadır. İvedilikle Koruma ve Güvenlik personeli eksikliğinin giderilmesi.
Adana Hava Limanı için % 10 luk personel artırımı yapılacaktır.
9.Arazide çalışan personel elbise ve alet-edevat yönüyle eksiklikler yaşamaktadır. Bu eksikliklerin İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında giderilmesi.
Bu konuda işyerlerine gerekli alımın yapılması için talimat verildiği.
10.Elektronik Daire Başkanlığı Sistem Tesis ve İşletme Şube Müdürlüğü personeli hafta sonları İşyeri Amirinin onayıyla başka Havalimanlarında geçici görevle çalıştırılmaktadır. Bu görevlendirmeler nedeniyle personel acilen ve hafta sonu dinlenme yapmaksızın görevlendirilirken, bu görevlendirmenin karşılığı olarak hafta içi idari izin verilmesi gerekmektedir. İlgili personele hafta sonu çalıştığı günlerin karşılığı olarak takas verilmesi.
İncelenmek üzere makama iletilmiştir. Sendikamız tarafından konunun takipçisi olacağız.
11.Çeşitli zamanlarda havalimanlarının kimi devlet görevlilerinin gidiş-gelişleri sırasında Havalimanı Müdürlükleri tarafından bazı personelin göreve gelmemesi hiçbir gerekçe gösterilmeden şifai olarak emredilmektedir. Hakkında hiçbir soruşturma veya sakıncalı bir durum olmayan personelin böyle bir uygulamaya tabi tutulması bu personel için onur kırıcı bir davranış olup, rencide olmalarına neden olmaktadır. Bu tür uygulamalara son verilmesi.
OHAL nedeniyle gerçekleşen bu uygulamanın tamamen İl Valiliklerinin tasarrufunda olduğu bilgisi verildi.
12.Nöbet günleri için izin kullanma talebinde bulunurken nöbet istirahatli olduğu günler için de yıllık izin talebinde bulunmasının zorunlu tutulmasıdır. Örneğin, 4’lü nöbet sistemine göre çalışan bir birimde 1 gündüz ve takip eden gece için izin kullanmak isteyen nöbetli personele, geceyi takip eden -aslen nöbet takviminde nöbet istirahatli olarak göründüğü- 2 gün için de yıllık izin kullandırılmaktadır. Nasıl ki normal mesaide Cumartesi ve Pazar günleri için yıllık izin yazılmıyorsa, nöbetli çalışan personelimiz de nöbet istirahatli olduğu günler için yıllık izin yazmamalıdır. Personelimizin nöbetli çalışmasından kaynaklı yapmış olduğu zorunlu fazla mesai ve resmi tatil ve bayram izinlerinden yararlanamamasından doğan hak kaybına ek olarak söz konusu nöbet istirahatli günler için izin talebinde bulunması zorunlu tutularak hak kaybı arttırılmaktadır.
İncelenmek üzere makama iletilmiştir. Sendikamız tarafından konunun takipçisi olacağız.
13.Nöbetli çalışan personelin kullandığı mazeret izinleri gündüz veya gece nöbeti fark etmeksizin çalışma saatine denk gelen gün hesabıyla kullandırılması gerekmektedir. Örneğin; gece nöbetini 12 saat olarak çalışan birimlerde mazeret izni için 2.5 gün uygulanmaktadır. Bunun 12 saat karşılığı 1.5 gün talep etmekteyiz.
İncelenmek üzere makama iletilmiştir. Sendikamız tarafından konunun takipçisi olacağız.
14.3.Havalimanının açılmasının ardından seyrüsefer dışında kalan işletme, hasılat ve diğer bölümlerde çalışan personelin durumu ne olacaktır?
3 Havalimanı için kendilerinin de net karar vermediğini ancak 3 veya 4 sene için bir değişiklik yapışmayacağını, AHL’de kalan personelin illere dağıtılması gibi bir uygulamanın bu süreçte olmayacağını bilgisi verildi.
15.THTKM’de saha kontrol hizmetinin verilmesinde uzmanlaşmayı sağlamak amacıyla ada sistemine geçilmiştir. Ancak ortaya çıkmaya başlayan tabloda mevcut hava trafik kontrol sayısı göz önünde tutulduğunda etkin ve verimli bir kontrol hizmeti ve personel yönetiminden uzaklaşılmaktadır. Ayrıca oluşturulan adalara ada sorumlusu olarak görevlendirilen personelin hangi koşullarda seçildiği, hakları ve görevleri herhangi bir yasa/yönetmelik ile belirlenmediğinden ada sorumlusu ve diğer personel arasında kimi olumsuz durumlar yaşanmaktadır. Bu sebeplerden ötürü mevcut ada sistemi yeniden gözden geçirilmeli, ada sorumlularının seçimi, görevleri, hak ve yükümlülükleri belirlenmelidir.
İncelenmek üzere makama iletilmiştir. Sendikamız tarafından konunun takipçisi olacağız.
16.Nöbetli çalışan personelin ücretleriyle ilgili yaşadıkları sıkıntılara yönelik görüş ve önerilerimiz ilerleyen süreçlerde değerlendirmek üzere görüşlerimiz ektedir.(EK-4)
Nöbetli çalışan personel ve idari izinler ile ilgili talep ve geniş önerimizi inceleneceği bilgisi verildi
EK-4
NÖBETLİ ÇALIŞAN PERSONELE İLİŞKİN EK ÜCRET TALEPLERİMİZ
Türkiye havalimanlarının işletilmesi ile Türkiye hava sahasındaki hava trafiğinin düzenlenmesi ve kontrolü görevini yürüten kurumumuz, bu görev doğrultusunda sivil havacılık faaliyetinin gereği olarak çoğunlukla 24 saat esasına göre nöbetli çalışan personel eliyle üzerine düşen görevi yerine getirmeyi amaçlamaktadır.
Günümüzde, ülkemizde kamu eliyle yürütülen faaliyetlerin çoğunlukla normal mesai saatleri içerisinde yürütülmesi nedeniyle kamu personel rejiminde nöbetli çalışmanın istisnai bir durum olduğu görülmektedir. Bu durum kamuda çalışanları ilgilendiren tüm yasal düzenlemelerde de etkisini göstermiş, düzenlemelerin neredeyse tamamı normal mesai usulüyle çalışan personelin hak ve ödevlerini tanımlamış, istisnai bir durum olan nöbetli çalışmayla ilgili pek az ve yetersiz sayıda düzenlemeye yer verilmiştir. Bu nedenle, nöbetli çalışan personelin haklarıyla ilgili çizilen çerçeve dar kalmıştır.
Faaliyet yürüttüğümüz sivil havacılık sektörünün gerekliliklerinden kaynaklı nöbetli çalışma kurumumuzda normal mesai ile çalışma kadar hatta ötesinde bir önem arz etmektedir. Kurumumuzun adı altında yıllardır sivil havacılıkta kırılan birçok rekorda kurumumuzda çalışan nöbetli personelin büyük emek, gayret ve özverisi bulunmaktadır. Nöbetli çalışan personele yönelik yasal düzenleme eksikliği ve kurumumuzda da nöbetli çalışanlarla ilgili çok az düzenleme olması nedeniyle, söz konusu personel aldığı ücret yönünden normal mesaide çalışan personelle eş tutularak gece, gündüz, bayram, resmi tatil demeden vermiş olduğu yoğun ve yorucu emeğin karşılığını alamamaktadır. Bunun yanı sıra yıllık izin, mazeret izni ve benzeri konularda kurumumuzca yapılan düzenlemeler eksik kalmakta, bunun sonucunda nöbetli çalışan personel hak kayıplarına uğramaktadır.
Çalışma hayatını ilgilendiren tüm uluslararası yasa ve sözleşmelerde olduğu gibi Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda da tüm çalışanlar için eşit işe eşit ücret hakkı bulunmaktadır. 24 saat esasına göre çalışan tüm birimlerimizdeki tüm nöbetli çalışanlarımız, mevcut ay içerisinde izin, mazeret ya da rapor kullanmadıkları sürece; personel yetersizliği nedeniyle ekip yapısındaki eksiklikler ve iş gerekliliği neticesinde; fazla mesaiyi bunların zorunlu bir sonucu olarak yapmaktadır. Normal mesaide çalışan personel ile aynı birimde zorunlu fazla mesai ile nöbetli çalışan personel arasında ortaya çıkan ücret farkı fazla çalışma saat ücretine karşılık gelen 1.98TL gibi yok denebilecek bir tutardır. Kamu personel rejiminde fazla mesai yapılması istisnai bir durum olduğu için ve çeşitli gerekçelerle fazla çalışma saati başına düşen ücret düşük tutulmaktadır. Kamuda çalışan büyük çoğunluğun da normal mesaide çalışması ve fazla mesai yapmaması nedeniyle, fazla mesai ücretlerinin arttırılması için sendikalar vasıtasıyla bir baskı oluşturulmaya gerek görülmediği aşikardır.
24 saat esasına göre nöbetli çalışan personelin zorunlu fazla mesai çalışması ile vermiş olduğu emeğin karşılığının, eşit işe eşit ücret hakkı doğrultusunda ve mevcut yasal düzenlemelerin yetersiz kalması nedeniyle, kurumumuz imkan ve olanakları göz önüne alınarak karşılanması artık göz ardı edilemez bir ihtiyaç olarak önümüzde durmaktadır. Kurumumuzun sahip olduğu en önemli olanak, uluslararası anlaşmalar neticesinde Havacılık Tazminatı adı altında personele yapılan ödemedir. Her personelin grubuna göre almış olduğu bu tazminat, normal mesaide çalışan personelin aylık toplam çalışma saati olan 160 saatin karşılığı olarak değerlendirilip saat başına düşen havacılık tazminatı belirlenmelidir. Hesaplanan bu tutar; zorunlu fazla mesai yapan nöbetli çalışan personele fazla mesai yaptığı her saat karşılığı, havacılık tazminatı saat başı ücreti tutarı esas ücretine eklenerek ödenmeli, oluşan hak kaybının önüne bu şekilde geçilmeli ve nöbetli çalışan personelin emeğinin, özverisinin ve yorgunluğunun karşılığı verilmelidir.
Nöbetli çalışan personelimizin yaşamakta olduğu bir diğer hak kaybı da resmi tatillere ve bayramlara denk gelen nöbet günlerinde açığa çıkmaktadır. Sivil havacılık faaliyetlerinin en çok yoğunlaşığı bu dönemlerde, normal mesaide çalışan personelimiz yıllık izinlerine ek olarak izin kullanmakta iken nöbetli personelimiz görevlerinin başında olup ailelerinden ve sevdiklerinden ayrı kalmaktadır. DHMİ’nin, faaliyet yürüttüğü sivil havacılık sektöründe tüm çalışanlarımızın emek ve gayretleriyle, günümüzde bu alandaki en iyi ülkelerle yarışabilecek ve hatta bazı alanlarda öncülük edecek duruma geldiği kurum üst yöneticilerince sürekli ifade edilmektedir. Ancak bu ilerleme personele verilen ücret ve haklar konusunda çeşitli nedenlerle ne yazık ki Avrupa ortalamasının çok gerisindedir. Avrupa’daki birçok ülkede uygulanan resmi tatillerde yürütülen nöbetli çalışmaya ek ücret uygulaması, kamu personel rejimindeki boşluktan da kaynaklı olarak kurumumuzda uygulanmamaktadır. Yine Eurocontrol ile yapılmış olan anlaşmalara dayanılarak ve kurumun imkan ve olanaklarına göre resmi tatillerde nöbet faaliyetini yürüten personelimize, nöbette oldukları saat başına belirlenecek oranda ek havacılık tazminatı verilebilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılmasına ivedilikle başlanmalı ve en kısa sürede sonlandırılmalıdır. Bu sayede, yoğun emek ve gayret sarf eden nöbetli çalışan personelimizin emeklerinin karşılığı verilmiş olacak ve bu düzenlemeler personelimiz nezdinde olumlu motivasyon yaratacaktır.
Nöbetli çalışan personelimizin yaşamakta olduğu bir diğer sıkıntı da aynı birimde, aynı ünvanla normal mesaide çalışan personelimiz ile mevcut durumda aynı ücreti almalarıdır. Nöbetli çalışan personelimiz, yürüttükleri görevleri neticesinde almış oldukları iş risklerinin, nöbette gece gündüz demeden çalışırken yaşamakta oldukları fiziki yorgunluğun, stresin ve tükenmişliğin maddi karşılığını nöbet tazminatı veya işbaşı tazminatı gibi bir ad altında alamamaktadırlar. Bu nedenle yıllardır kurumun kendilerini, işin asli yürütücüleri olmalarına rağmen, ikinci sınıf çalışan gibi gördüklerini düşünmektedirler. Belirtilen tazminat uygulamasının düzenlenip yürürlüğe konması ile nöbetli çalışan personelimizin emeklerinin karşılığı maddi olarak verilebilecektir. Bu tazminatın olmayışı, birimlerdeki personelimizi haklı veya haksız çeşitli gerekçeler ve görevlendirmelerle, kimi zaman liyakat esasına aykırı torpil ilişkileri neticesinde nöbetli çalışmadan normal mesaiye geçmenin yollarını aramaya yönlendirmekte ve işe olan bağlılıklarını kaybettirmektedir. Mesai arkadaşlarının bir şekilde normal mesaide iş riski almadan ve nöbetli çalışmanın getirdiği fiziki yorgunluğu yaşamadan aynı ücretle daha rahat çalışması, nöbetli çalışan personelin motivasyonunu kırmakta ve kuruma bağlılığını, kurum-birim yönetimine güvenini sarsıcı etkiler yaratmaktadır. Yukarıda ifade edilen ve bunlara eklenebilecek daha da fazla gerekçeye dayanılarak nöbetli çalışan personelimize nöbet faaliyetlerinin karşılığı olarak havacılık tazminatından karşılanmak üzere, kurumda iş barışını bozmayacak ancak nöbetli çalışanın da hakkını aldığı düşüncesini pekiştirecek biçimde belirlenecek oranlarla ek havacılık tazminatı verilmesi gerekmektedir.
