Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası BTS, demiryolları, hava meydanları, limanlar, Denizcilik Musteşarlığı ve Ulaştırma Bakanlığında çalışan kamu emekçilerinin örgütlü bulunduğu sendikadır.
Devletin yasalarının yarattığı işçi-memur ayrımı kamu çalışanlarını ayrı örgütlenmelere gitmeye zorlamıştır. BTS olarak bu ayrımın tümüyle keyfi olduğunu, kamu çalışanlarının işçi sınıfının bir parçası olduğunu düşünüyoruz. Kamu çalışanları sendikasının “işçi sendikaları” gibi grev ve toplu sözleşme yapma hakkını savunuyoruz. BTS olarak böylece bir yandan üyelerinin haklarını savunma mücadelesi verirken diğer yandan da bağlı bulunduğu Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu, KESK ile birlikte grevli toplu sözleşmeli demokratik sendikal hakları kazanma mücadelesi yürütmekteyiz. Bunu en etkin bir şekilde yapabilmek için mücadeleci sınıf kitle sendikacılığı anlayışını benimsemekteyiz.
Kısa bir tarihçe
Bugün BTS olarak bildiğimiz sendika yıllarca süren bir örgütlenme mücadelesinin ürünüdür. Demiryollarında ilk sendikalaşma çalışmaları bu yüzyılın başına uzanır. Ancak 1908’de çıkarılan Tatil-i Eşgali yasası ve 1925’de çıkarılan Takrir-i Sükun kanunu sendikalaşmayı 1946’lara kadar tümüyle yasaklamıştır. 1952’de ise Türkiye Demiryolu işçi Sendikaları Federasyonu kurulmuştur. Kamu çalışanları sendikaları 1961 anayasası ile birlikte 1965’den sonra gelişerek bir dizi sendika faaliyete başlamıştır.
Eylül 1965’de kurulan TCDD Federasyonu, 1967’de kurulan Türkiye Makinistler Personel Sendikaları ve Ateşçiler Sendikası – TİMAS ve Mayıs 1968’de kurulan Türk Demiryolcuları Memur ve Hizmetlileri Sendikaları Federasyonu bunların en önemlileridir.
1971 askeri darbesi Demiryollarındaki kamu emekçilerinin sendikalarını kapattı. Yapılan anayasal değişiklikle de “Memur sendikalarının kurulmasını” yasakladı.
Örgütlenme faaliyetleri 1972 yılında kurulan Demiryolu Makinistler Ateşçiler ve Revizörler derneği DEMARD ile yeniden başladı. 1980 darbesinden sonra da DEMARD yeniden açıldı. Bundan sonraki süreci sendikalaşma mücadelesi belirledi. Bir dizi yeni derneğin kurulması ve birleşmesi süreci yaşandı. 24 Ekim 1985’de Demiryolu Faal Memurlar Derneği DYFM-DER kuruldu ve 1988’de DEMARD Haydarpaşa Şubesi ile birleşti. 25 Mart 1990’da bu yapılaşma, Demiryolları Çalışanları Derneği DEÇAD ismini aldı. Sendikalaşma süreci 13 Kasım 1991’de TÜMRAY-SEN’in İstanbul’sa kurulmasıyla başarıya ulaştı. TÜMRAY-SEN, bu günkü BTS’nin temelini oluşturdu. Dolayısıyla tarihimizi bu semdikanın kurulmasıyla başlatmış olduk. Bu arada Ankara’da 10 Aralık 1991’de Demiryolları Çalışanları Sendikası DEM-SEN kurulmuştu. TÜMRAY-SEN, 6 Şubat 1993’de DEM-SEN ile birleşerek DEMİRYOL-SEN olarak faaliyete başladı. Buraya kadar olan faaliyet, Demiryolları çalışanlarının örgütlenmesini bir sendika çatısı altında toplanma çabasına denk düşüyor.
TÜMHAVA-SEN ve DEMİRYOL-SEN birleştiler ve BTS’yi oluşturdular. LİM-SEN çeşitli sebeplerle bu oluşumun dışında kaldı.
BTS’YE DOĞRU
DEMİRYOL-SEN’in Mart 1994’de Uluslar arası Taşımacılık Çalışanları Federasyonu ITF’e üye olarak kabul edilmesi, ulaşım alanında daha geniş bir yaklaşımı beraberinde getirdi. Türkiyede ITF’e DEMİRYOL-SEN’in yanı sıra DEMİRYOL-İŞ, TÜMTİS, HAVA-İŞ, LİMAN-İŞ, Türkiye Denizciler Sendikası ve TÜMHAVA-SEN’de üye bulunuyordu. Ulaştırma iş kolunda bulunan kamu çalışanları sendikaları olan DEMİRYOL-SEN, TÜMHAVA-SEN ve LİM-SEN arasında birleşme çalışmaları başladı. 18 Haziran 1994’de üç sendikanın ortak olarak yaptığı açıklama şöyleydi: “Biz Demiryolu, Liman ve Hava meydanlarında çalışan kamu çalışanları, her türlü hak ve çıkarlarımızı elde etmede taraf olmak, toplu sözleşme ve grev hakkını elde etmek için haklılık ve meşruluk temelinde kendi öz güçlerimizle bütün baskılara rağmen sendikalarımızı kurduk ve geliştirdik. Mücadeleci sendikal anlayışı savunan sendikalarımız, diğer kamu çalışanları sendikaları ile birlikte oluşturduğumuz platformda yer alarak mücadeleyi birlikte sürdürdük, iş koluna, ülke ve dünya genelinde çalışanların birliğini savunan sendikamız, bu ilkelerden harekele iş kolumuz olan ulaştırma iş kolunda sendikal birliği oluşturmaya karar verdik.”
25 Ağustos 1994’de hava meydanlarında örgütlü bulunan kamu çalışanları sendikası TÜMHAVA-SEN ve DEMİRYOL-SEN birleştiler ve BTS’yi oluşturdular.
BTS o tarihten bu yana, işçi sınıfının çıkarlarının ortaklığı anlayışıyla ulaşım iş kolunda daha güçlü bir sendika inşa etme, grev ve toplu sözleşme hakkını elde etme mücadelesini sürdürmektedir.
