Sendikamız BTS’nin de içerisinde olduğu HAYDARPAŞA DAYANIŞMASI tarafından 2005’ten beri mücadele eden ve 569’uncu Pazar eylemini yapan Haydarpaşa Dayanışması, Haydarpaşa Garı’nın kamusal bir ulaşım mekânı olarak yeniden halka açılacağını öğrendiklerini duyurdu.
Sendikamız eski Genel Başkanı Hasan BEKTAŞ ve BTS eski MYK üyesi Ayşen DÖNMEZ tarafından okunan basın açıklaması metni aşağıdadır.
Basına ve Kamuoyuna
Şehrin gündelik yaşamına yerleşmiş kamusal mekânlarından, tren ulaşımının merkezi, demiryolcuların emek mekânı olan Haydarpaşa Garı, bildiğiniz üzere 2013’ten beri kent sakinlerine kapalı.
Ancak Haydarpaşa’nın başına gelenler, daha eskiye 2000’li yılların başına uzanıyor. Haydarpaşa Garı, İstanbul’un pek çok kamusal mekanının maruz kaldığı gibi rantsal dönüşüm girişimleriyle üst üste karşı karşıya kaldı.
2004 yılında ilk kez su yüzüne çıkan “Haydarpaşa Manhattan Olacak” şeklindeki gazete haberleri; 70 katlı 7 gökdeleni Haydarpaşa Garı ve çevresindeki bölgeye kurgulayan, bu alanı “dünya ticaret merkezi ve kruvaziyer liman” şeklinde planlayan Haydarpaşa Port projesine işaret ediyordu.
2005’te mimar Şefik Birkiye’ye çizdirilen yeni versiyonda bu kez “Haydarpaşa Venedik” olacak denildi. Haydarpaşa otel olacak”, “Haydarpaşa kültür merkezi olacak”, “Haydarpaşa müze olacak” şeklindeki söylemler bitmek bilmedi. Ana işlevi, ulaşım ve kamu yararı olan kamusal bir mekan, mega ölçeklerde ticari işlevlerle yıkıcı biçimde dönüştürülmek isteniyordu.
2013’te bu sefer Haydarpaşa’nın Olimpiyat Oyunlarına göre işlevlendirilmesi gibi mekanın ruhuna ters düşen ve akıl almayan bir proje daha ortaya atıldı.
2018’te Haydarpaşa’da açığa çıkan arkeolojik buluntular sonrasında ise yeniden müze işlevi üzerine çeşitli spekülatif söylemler ortaya atıldı.
2019’da yerel seçimleri öncesinde ise “Haydarpaşa tasarım merkezi olacak” denilen başka bir proje tasarısıyla karşılaştık.
Tüm bunlar bize yalnızca sermaye birikiminin çıkarlarına göre hareket eden kentsel politikanın ve girişimci, projeci yerel yönetim anlayışının, hiç bıkmadan kamusal mekanlara saldırdığı, şehrin kamusal mekanlarını hızla yok ettiği, kamusal mekanları tüketim alanları haline getiren ve adeta şehri kurumsuzlaştıran bir dönemi anlatıyor.
Haydarpaşa Dayanışması, kurulmuş olduğu 13 Mayıs 2005’ten bu yana, bugün tam 17 senedir, Haydarpaşa Garı’nın kendi işlevine, belleğine, kültürel ve endüstriye mirasına uygun biçimde, kullanım değeri temelinde bir kamusal mekân, bir ulaşım mekânı, yani her daim onu benimsediğimiz biçimiyle “gar” olarak kalması için zorlu bir mücadele verdi, vermeye devam ediyor. Mücadelemizin ana eylemleri olan pazar nöbetleri tam 10 senedir devam etmektedir. 2005’ten itibaren mücadelemiz hem sokak eylemlerini hem de hukuki mücadeleyi aynı anda yürütmüştür. 200 hafta süren Perşembe nöbetleri, meşaleli yürüyüşler, dans geceleri, yeryüzü sofraları, imza kampanyaları, nöbetler, şenlikler, piknikler derken çok sayıda eylemliliği dayanışma içinde gerçekleştirdik.
Haydarpaşa Dayanışması aktivistleri olarak, 17 senedir Haydarpaşa Garı’nın kamusal bir mekân olarak yaşatmak için uğraştık durduk. Kitabımızın ismi de bu sebeple, tüm saldırılara rağmen “Yaşayan Haydarpaşa”, oldu ve Haydarpaşa’yı yaşattığımız hikayeleri anlattık. Sonunda “Haydarpaşa yaşıyor” diyebileceğimiz bir döneme adım atıyor gibiyiz.
Gelinen noktada Haydarpaşa Garı’nın Gar niteliğinin ve ulaşım işlevinin koruyacağına yönelik ilk resmi emareyle ve inşaat hareketi ile karşılaştığımız bir anda bulunuyoruz. Mevcut plana göre, eskisi gibi büyük bir kapasiteyle olmasa da hızlı trenlerin Haydarpaşa Garı’na geleceği, geri sahasının trenlerin bakım ve onarım ihtiyaçlarına göre kullanılacağı, arkeolojik buluntuların sergileneceği bir alanın bulunacağı, yani özünde Haydarpaşa Garı’nın kamusal bir ulaşım mekânı olarak yeniden halka açılacağını öğrenmiş, bu amaçla devam eden inşaat çalışmalarını gözlemlemiş bulunuyoruz.
Bu açıdan 17 yıldır kar kış demeden her türlü zorlu koşulda sürdürdüğümüz inatlı mücadelemizin, Haydarpaşa Garı’nın gar olarak kalması noktasında çeşitli toplumsal kesimleri ikna etmeyi başarmış olmasından ötürü sevinçliyiz.
Yaşadığımız coğrafyada politik rüzgârlar her geçen gün değişebildiği için yine de kritik bir anda bizi hızlıca harekete geçirmesi adına içimizde her daim küçük bir tereddüt ve şüphe tutmaya devam ederek ve Haydarpaşa Garı’nın yalnızca hızlı trenlere değil, Marmaray hattına ve konvansiyonel bölgesel trenlere de ev sahipliği yapmasını talep etmeyi sürdürerek mücadelemize kararlılıkla devam edeceğimizi paylaşmak isteriz. 4 Aralık 2022
Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak
TOPLUM KENT VE ÇEVRE İÇİN
HAYDARPAŞA DAYANIŞMASI
